Xưa kia, đất rộng kiến trúc nhà ở thường là kiểu nhà 3 gian lợp ngói. Kiểu kiến trúc này là dạng kiến trúc tự phát làm theo ý thích của từng gia chủ là chính. Nhà được bố trí theo công năng nhu cầu sử dụng của chủ nhà, vì đất rộng nên thường được trổ nhiều cửa sổ để thông thoáng và lấy ánh sáng.
Ngày nay, ở các vùng quê vẫn còn những kiểu nhà như thế. Nhưng khi đặt chân đến các thành phố lớn vì đất chật người đông, đất được phân lô liền kề sát nhau nên không thể xây được kiểu nhà theo dạng trổ cửa xung quanh để lấy sáng và thông thoáng được. Có chăng chúng ta chỉ bắt gặp được nhưng biệt thự được xây dựng trong một khuôn viên khu đất khá rộng.
Chính vì thế mà dạng nhà phố liền kề này, có bề ngang nhỏ và chiều dài lớn nền thường rất tối và bí bách. Để khắc phục điều này nhà phố hiện nay thường được chừa ô giếng trời để lấy sáng, thông khí trong nhà. Ô giếng trời có thông dụng hay bắt gặp nhất là ngay ô lấy cầu thang, hoặc có thể giữa nhà hoặc sau nhà. Ô giếng trời ngoài công dụng lấy sáng và thông khí thì còn được dùng để chừa mật độ xây dựng.
Vậy câu hỏi đặt ra là:
- Kích thước (diện tích) ô giếng trời bao nhiêu là hợp lý?
- Giếng trời cấu tạo thế nào cho thông thoáng?
- Và rất nhiều câu hỏi xoay quanh, vậy hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này.
2. Kích thước giếng trời:
Kích thước của ô giếng trời tùy thuộc vào rất nhiều yếu tố:
+ Mật độ xây dựng
+ Kích cỡ ô cầu thang (loại 1 vế, 2 vế, 3 vế) mỗi loại sẽ tương ứng với mỗi kích cỡ khác nhau sao cho phù hợp với kiến trúc của nó
+ Số tầng ngôi nhà cũng quyết định đến kích cỡ giếng trời
+ Vị trí ngôi nhà, hướng mặt trời lúc giữa trưa, …
Tất cả các yếu tố đó đóng vai trò quan trọng quyết định kích thước của ô giếng trời sao cho phù hợp với ngôi nhà của bạn.
Ô giếng trời quá nhỏ thì lại không đủ sáng, không đủ độ thông thoáng. Ngược lại quá to thì lại sẽ tạo cảm giác bị chói và bức xạ nhiệt tạo cảm giác nóng giữa trưa hay đầu giờ chiều.
Do đó, các kiến trúc sư căn cứ các yếu tố trên để đưa ra kích thước giếng trời như thế nào là hợp lý nhất cho căn nhà của bạn. Thông thường ô giếng trời có kích thước từ 1m2 – 3m2 tùy vào từng trường hợp. Ở đây chúng ta không thể nào nói chính xác được bao nhiêu là hợp lý vì mỗi trường hợp khác nhau tương ứng với một kích thước khác nhau.
Và rất nhiều kiểu bố trí khác nhau tùy thuộc vào công năng của gia chủ mà kiến trúc sư sẽ bố trí cho phù hợp khi đó các ô giếng trời này không những có tác dụng lấy sáng, thông khí mà còn góp phần tô điểm thêm sự sang trọng kết hợp nội thất hài hòa sẽ làm cho ngôi nhà chúng ta thêm phần hiện đại.
Cấu tạo của ô giếng trời:
Chắc hẳn rất nhiều người muốn biết cấu tạo ô giếng trời như thế nào mới đảm bảo được ánh sáng, đảm bảo được sự thông khí mà vẫn đảm bảo được tính bền vững về mặt kỹ thuật.
2. Cấu tạo giếng trời gồm 3 phần cơ bản nhằm đáp ứng được 3 yếu tố chính:
+ Lấy sáng : Kính cường lực hoặc tấm Polycacbonate được đỡ bằng khung sắt hộp
+ Thông khí : Có thể làm bằng nhiều hình thức có thể là xây gạch chừa ô bên hông, hoặc có thể làm bằng cửa sổ, hoặc luver,..
+ Ngăn chặn được mưa hắt vào: tại các ô lấy các ô chừa cửa thông khí có thể dùng cửa sổ lá sách, hoặc lover hoặc các ống nước hay gạch bánh ú đặt chếch với phương ngang 1 góc 30o.
Chúng ta vừa điểm qua những kiến thức cơ bản về ô giếng trời trong xây dựng nhà phố liền kề. Công dụng cũng như cấu tạo của ô giếng trời phần nào giúp chúng ta có cái nhìn tổng quan thơn. Giúp cho căn nhà tương lai của chúng ta được đầy đủ ánh sáng và thông thoáng.
Kỹ sư Hữu Trường – Xây dựng Taka